Như kiến trúc sư Rem Koolhaas chia sẻ năm 2016: “Nắm bắt được bối cảnh nông thôn là thách thức hiện nay đối với kiến trúc”. Đó là nơi các nhà kiến tạo lãng quên hàng thập kỉ và bị lu mờ bởi các vùng thành thị phát triển (dù các vùng đất ấy chỉ chiếm 2% tổng quỹ đất toàn thế giới). Koolhaas đã chỉ ra cho chúng ta góc nhìn mới về một tương lai tập trung giải quyết các khoảng không gian bị lãng quên, còn nguyên sơ, thưa thớt và rời rạc này. Và các kiến trúc sư nên là những người đi tiên phong trong công cuộc thay đổi ấy.
Kiến trúc những năm gần đây đang rộ lên những ý kiến ủng hộ việc tập trung tiếp cận các vùng địa phương nhằm thấu hiểu lối sống của người dân, các kĩ thuật truyền thống, những chất liệu xây dựng địa phương và hình thái bản địa. Từ đó người kiến trúc sư có thể đưa ra những hoạch định xây dựng hài hòa, thân thiện và tôn trọng bản địa đối với môi trường thiên nhiên – xã hội ở nơi đó.
Phong trào ủng hộ này dù mới chớm nở nhưng được mong đợi sẽ tạo nên thành công rực rỡ trong 2018. Trong năm nay chúng ta chắc chắn sẽ được thấy nhiều hơn nữa các dự án phát triển ở khu vực nông thôn và kiến tạo cảm hứng từ những cảnh quan thiên nhiên, công trình dân gian tại mỗi địa phương.
Kiến trúc xã hội
Phong trào kiến trúc hiện nay là ủng hộ kiến trúc xã hội, tôn trọng lối kiến trúc không chính thống, trân trọng những kĩ thuật bản địa và cam kết giúp đỡ những người bị bỏ lại trong xã hội. Xu hướng này không những được ủng hộ từ các thế hệ mới mà còn ngày càng mạnh mẽ khi Alejandro Aravena trở thành giám đốc của Hội trợ triển lãm lưỡng niên Kiến trúc Venice lần thứ XV và đoạt giải Pritzker năm 2016.
Kiến trúc xã hội nổi lên như là một phản ứng đối với học thuyết bản địa và tính thẩm mỹ, nó đã trở thành tiêu chuẩn thành công trong các tác phẩm đương đại. Tuy nhiên, giống như tất cả các tiên phong trước đó, sẽ vẫn có thành công, thất bại và những mâu thuẫn.
Kiến trúc tái thiết sau thiên tai
Từ xưa đến nay, kiến trúc luôn đóng một vai trò quan trọng trong việc tái tạo và tu bổ lại công trình sau các thảm họa thiên nhiên. Những thách thức và hạn chế về thời gian đã buộc các nhà kiến trúc sư phải luôn đề ra được các giải pháp mới lạ và phi truyền thống để đem lại cuộc sống tốt hơn cho cộng đồng dân cư gặp nạn. Trong những năm gần đây, nhiều sáng kiến tái thiết sau thiên tai đã được công nhận với sự cống hiến hết mình và những giải pháp thiết kế hiệu quả.
Điển hình như giải Pritzker năm 2014 đã thuộc về kiến trúc sư người Nhật Bản – Shigeru Ban với những dự án ấn tượng của mình. Cộng đồng quốc tế còn đánh giá cao những thử nghiệm và sáng tạo trong việc sử dụng các vật liệu như giấy và bìa các tông cho các tòa nhà và công nhận những nỗ lực giúp đỡ người vô gia cư sau thảm hoạ thiên nhiên hoặc trong vùng tị nạn của ông.
Năm ngoái, dự án Tái thiết sau động đất ở Guangming của Đại học Trung Quốc Hong Kong và Đại học Khoa học và Công nghệ Côn Minh được vinh danh là “Công trình của năm” tại lễ bế mạc Liên hoan Kiến trúc Thế giới (WAF) 2017. Công trình dựa trên kỹ thuật xây dựng đất đầm mới và tiết kiệm hơn với khả năng phòng chống các hoạt động địa chấn hiệu quả. Đặc biệt, hội đồng giải thưởng đánh giá cao tính linh hoạt của công trình, dễ dàng áp dụng tại bất kỳ nơi nào phải hứng chịu các thảm họa địa chấn và nạn đói nghèo trên thế giới. Gần đây nhất, sau hai trận động đất tàn phá tại trung tâm của Mêhicô vào tháng 9 năm 2017, các nhà tiên phong tái thiết đều đứng lên giúp đỡ, dẫn đầu là hiệp hội kiến trúc của đất nước.
Mặc dù từ “xu hướng” đem đến một cảm giác thoáng qua và hời hợt nhưng làn sóng mới trong kiến trúc này vẫn được kỳ vọng phát triển.
Đồ họa kiến trúc trong thời đại hậu kỹ thuật số
Không thể phủ nhận rằng công cụ số hóa trong những năm qua đang chiếm ưu thế trong việc thể hiện đồ họa kiến trúc, từ đó tạo ra những hình ảnh siêu thực và lấn át những phương pháp đồ họa cũ. Tuy nhiên, mặc dù thông qua công nghệ chúng ta có thể sáng tạo ra những không gian ngày một chân thực hơn, nhưng một số kiến trúc sư cho rằng cần bảo đảm mối quan hệ mật thiết giữa nghệ thuật và kiến trúc trong việc trình bày đồ họa kiến trúc – điều mà các công cụ kỹ thuật số đã làm lu mờ.